در همين حال از كل حجم سرمايه‌گذاري انجام شده طي اين سال ها، نزديك به 110 ميليارد دلار از محل منابع داخلي اين شركت تامين اعتبار شده و مابقي (تقريباً معادل 82.5 ميليارد دلار) از ساير منابع مالي، شامل منابع داخلي و خارج از كشور بوده است كه از اين مبلغ 24 درصد توسط شركت هاي خارجي فعال در حوزه طرح هاي سرمايه‌اي نفت و گاز، سرمايه‌گذاري مستقيم شده و الباقي از طريق منابع داخل كشور تامين مالي شده است.

با اين وجود با توجه به روند سرمايه‌گذاري در طرح هاي سرمايه‌اي شركت ملي نفت ايران از يك سو و محدوديت هاي مالي و عدم تكافوي سهم اين شركت از نفت‌خام صادراتي و همچنين بالا بودن ميزان اعتبارات سرمايه‌اي مورد نياز براي پيشبرد طرح‌ها و پروژه‌هاي مندرج در برنامه ششم توسعه كه رقم آن نزديك به 107 ميليارد دلار است، شركت ملي نفت ايران بر آن شد تا علاوه بر منابع داخلي، به طرح‌هاي بيع‌متقابل و بيع‌متقابل در قالب قراردادهاي SPV، قراردادهاي جديد بالادستي IPC و طرح‌هاي فاينانس EPC/EPD و ... نيز روي آورد.

قرار دادهاي جديد بخش بالادستي نفت

به منظور رشد سرمايه گذاري در صنعت نفت و به تبع آن رشد اقتصادي در كشور و با هدف تجهيز منابع مالي داخلي و خارج از كشور، توسعه ميادين نفت و گاز در قالب قراردادهاي جديد بالادستي (IPC) در دستور كار قرار گرفت. بر مبناي اين استراتژي، تفاهم‌نامه مطالعات جامع ميادين با هدف توسعه آنها و با شركت‌هاي صاحب صلاحيت منعقد شد.

بر اساس تفاهم‌نامه‌هاي مذكور، مطالعات طرح توسعه ميادين نفتي و گازي شامل لایه نفتی پارس جنوبی، ميدان منصوری (مخزن بنگستان)، ميدان آب تیمور (مخزن بنگستان)، ميدان چنگوله (مخازن سروک پائینی و بالايي)، ميدان سهراب (مخازن گدوان، کژدمی، سروک ، ایلام)، ميدان سومار (مخازن آسماري كلهر و پابده)، ميدان چشمه‌خوش (مخزن آسماري)، ميدان دهلران (مخازن آسماري و سروك)، ميدان کرنج (مخازن آسماري و پابده)، ميدان آبان (مخزن آسماری)، ميدان پایدار غرب (مخازن آسماری و بنگستان)، ميدان بندکرخه (مخازن سروک، ایلامC  و آسماری)، ميادين جفیر و سپهر (مخازن ایلام و فهلیان)، ميادين گلشن و فردوسی، مخازن گروه دهرم (فراقان، دالان و کنگان)، ميدان یاران (مخازن سروک، گدوان و فهلیان)، ميدان دارخوین (مخازن ایلام، سروک و فهلیان)، ميدان شادگان (مخازن آسماری و بنگستان)، ميدان سلمان گازی (مخازن فراقان، دالان و کنگان)، ميدان گازی پارس شمالی (مخازن کنگان، دالان بالایی و دالان پائینی)، ميدان گازی کیش (مخازن کنگان، دالان بالایی، دالان پائینی و نار)، ميدان اسفندیار (مخازن برگن، رتاوی زیرین  A و B)، ميدان سوسنگرد (مخازن آسماری، ایلام و سروک) ميادين چشمه‌خوش، دالپری و پايدار شرق انجام شد كه از اين تعداد تفاهم‌نامه‌، قراردادهاي مربوط به توسعه مخازن آسماری و بنگستان ميدان پایدار غرب و آبان با کنسرسیومی متشکل از شرکت‌ روسي زاروبژنفت و دانا انرژی ايران (به‌ترتیب با سهم مشارکت ۸۰% و ۲۰%) منعقد شد.

در ادامه قرارداد طرح توسعه مخازن ایلام و فهلیان ميادین جفیر و سپهر با شركت گسترش انرژي پاسارگاد با هدف تولید اولیه ۲۱ هزاربشکه و تولید نهایی ۱۱۰ هزاربشکه نفت در روز منعقد شد.

طرح نگهداشت و افزايش توليد نفت‌خام شركت ملي نفت ايران

اين طرح در چارچوب قراردادهاي EPC/EPD به همراه تأمين مالي آن به تصويب شوراي اقتصاد رسيده و در دستور كار شركت ملي نفت ايران قرار گرفت. هدف از اين طرح، نگهداشت و افزايش متوسط توليد نفت‌خام به ميزان 281 هزار بشكه در روز (طي 3 سال 1400-1398) نسبت به متوسط شش ماهه اول توليد سال 1396 است. تعداد پروژه‌هاي اين طرح در قالب 34 بسته سرمايه‌گذاري در 29 ميدان/ مخزن به همراه يك بسته مربوط به هزينه‌ مسئوليت‌هاي اجتماعي است كه در مجموع نياز به جذب 7246 ميليون دلار سرمايه دارد.

در بخش تحت‌الارضي نيز حفر 280 حلقه چاه جديد و ERD (Extended Reach Drilling) و تعمير، تكميل، ترميم و حفاري مجدد 1730 حلقه چاه مدنظر است. ساير اقدامات بخش سطح‌الارضي، ايجاد واحد نمكزدايي، واحد بهره‌برداري و فرآورش، مجموعه جمع‌آوري، تقويت فشار و تزريق گاز، خطوط‌لوله جرياني و انتقال، تلمبه‌خانه، توربوپمپ‌ها، چندراهه‌ها، ساخت و تكميل سكوهاي دريايي و ساير تمهيدات فرآيندي مرتبط را شامل مي شود.

همچنين در راستاي ادامه سياست هاي تدوين‌شده جهت حفظ و يا افزايش توان توليد، برنامه جذب سرمايه‌گذاران  طي سه سال بر روي برخي مخازن و ميادين تحت مديريت شركت ملي مناطق نفتخيز جنوب (در قالب 22 بسته (EPCF/EPDF تعريف شده كه بسته‌هاي مذكور فعاليت‌هاي حفاري افقي/ عمودي/ انحرافي، ERD، تعمير، حفاري پساب، فرازآوري (پمپ درون چاهي)، كاهش افت فشار ته‌چاهي (اسيدكاري گسترده و ...) و ترميم را شامل مي شود.

همچنين 3 بسته EPCF/EPDF نيز در جهت نگهداشت توليد و توسعه ميدان/ مخزن نفتي سعادت آباد، نفت شهر و دانان (آسماری- بنگستان) در شركت نفت مناطق مركزي ايران تعريف شده است. تعداد چهار بسته ديگر نيز در جهت نگهداشت توليد و توسعه ميدان ها و مخازن نفتي رشادت، رسالت، فروزان و سيوند و اسفند در شركت نفت فلات قاره ايران، تعريف شده كه شامل فعاليت‌هاي تعمیر و حفاری مجدد، ساخت و نصب سکو و خطوط لوله، راه‌اندازي سيستم زودهنگام فرازآوري با گاز جهت گازرانی چاه‌های موجود است.

هم اكنون تمامي پروژه‌هاي ياد شده مندرج در 34 بسته EPC/EPD  با تامين مالي با مجموع سرمايه‌گذاري حدود  7246 ميليون دلار، در دست واگذاري به پيمانكاران صاحب صلاحيت است.

عمل به تعهدات اجتماعي در شركت ملي نفت  

يكي ديگر از وظايفي كه بر عهده شركت ملي نفت ايران قرار دارد، كمك به عمران و زيرساخت هاي اجتماعي در كشور به ويژه استان هايي است كه از موهبت نفت و گاز برخوردار هستند. بر اساس تعهدات ابلاغي به شركت ملي نفت ايران در قالب "مصوبات دولت هاي قبلي، مصوبات سفرهاي مقام معظم رهبري، درخواست هاي نمايندگان و مقامات استاني و نيز تكاليف خارج از مصوبات دولت (تعهدات شركت ملي نفت ايران در مناطق نفتخيز محروم شهري و روستايي)"، اين شركت موظف به اجراي پروژه‌هاي عام المنفعه در مناطق محروم شهري و روستايي شده است.
بر اين اساس، تا كنون 3744 پروژه به تفكيك 1270 پروژه آموزشی، 1105 پروژه ورزشی، 580 پروژه بهداشتی، 46 پروژه راه و 743 پروژه خدماتی با اعتباري معادل 16 هزار و 556 ميليارد ريال در شركت ملي نفت ايران انجام شده است.

در مجموع نگاهي كلي به كارنامه عملكرد 40 ساله شركت ملي نفت ايران حكايت از آن دارد كه با وجود تمامي فشارها و كاستي هاي ناشي از عدم همراهي دولتمردان غربي، قطار صنعت نفت كشورمان در مسير نگهداشت و اعتلاي نام ايران در جهان، همچنان با قدرت به پيش مي رود و در اين مسير از هيچ تلاش و كوششي فروگذار نمي شود.

22326/4